tahmasebidezaki M, hoseinpour A. Investigation of Religious and Social Elements in the Inscriptions of Chaharmahal and Bakhtiari Province. Cult Herit Rec Stud 2024; 2 (2)
URL:
http://chrs.richt.ir/article-3-1303-fa.html
1- رییس گروه فرهنگی رسانه اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی ، tahmaseby85@yahoo.com
2- کارمند ایران شناسی
چکیده: (577 مشاهده)
کتیبه و کتیبهنگاری در تاریخ ایران، سابقهای چند هزار ساله دارد. زمانِ ایجاد و مکان جغرافیایی کتیبهها، شناختِ نوع خطوط به کار رفته، مضامین و محتوای آنها از نظر باستانشناسی، تاریخی، فرهنگی و ادبی اهمیت زیادی دارد. در دورههای مختلف تاریخی (از دوران باستان تا معاصر)، کتیبهها از نظر سیرِ تحوّل و تطوّر، مراحلِ گوناگونی را گذراندهاند و در جایجای کشورِ بزرگ ایران، میتوان این کتیبهها را مشاهده نمود. استان چهارمحال و بختیاری نیز با توجه به سابقۀ کهن و تاریخیاش از عصر ایلام، دوران باستان، دوران اسلامی و معاصر، دارای کتیبههای بسیاری است. با بررسی و معرفی این کتیبهها، علاوه بر شناخت کلی سیر تحولات تاریخی کتیبهنگاری، میتوان از درونمایه و مفاهیم گوناگون آن از جمله عناصر دینی و اجتماعی نیز آگاه شد. با این دیدگاه، پژوهش حاضر، به شیوۀ مطالعۀ کتابخانهای (اسنادی) و مشاهدۀ میدانی، به روش توصیفی-تحلیلی، با هدف معرفی کلی کتیبههای استان چهارمحال و بختیاری، در پی پاسخ به این پرسش است که مهمترین مضامین مذهبی کتیبههای استان چیست؟ بررسی منابع موجود نشان میدهد کتیبههای متعددی در استان چهار محال و بختیاری وجود دارد و هر کدام از کتیبهها با خطوط مختلف و در شکل و اندازههای ایجاد شده متناسب با نوع کاربریشان (از جمله قلعه، حمام، مسجد، امامزاده، سقاخانه) بازتابی از نوع اعتقادات دینی، تفکّرات اجتماعی و فرهنگی ساکنانِ چهارمحال و بختیاری از زمانهای گذشته تا امروز است. نتایج این نوشتار میتواند در کنار سایر منابع پژوهشی تاریخی و ادبی، برای دانشجویان و پژوهشگران علاقهمند به حوزۀ کتیبه و کتیبهنگاری مفید واقع شود.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
کتیبه های بنا دریافت: 1402/7/12 | پذیرش: 1402/10/13 | انتشار: 1402/12/15