سال 3، شماره 1 - ( بهار 1399 )                   جلد 3 شماره 1 صفحات 111-101 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rahimi F. Comparison of the Lead Isotopic Ratios in the Ancient Silver Mines of Iran and Provenance of Silver Vessels. KCR 2020; 3 (1) :101-111
URL: http://kcr.richt.ir/article-6-134-fa.html
رحیمی فرشته. مقایسه ترکیب ایزوتوپ‌های سرب در معادن کهن نقره ایران و تعیین منشأ آثار نقره‌ای. دانش حفاظت و مرمت. 1399; 3 (1) :101-111

URL: http://kcr.richt.ir/article-6-134-fa.html

مقایسه ترکیب ایزوتوپ‌های سرب در معادن کهن نقره ایران و تعیین منشأ آثار نقره‌ای
فرشته رحیمی*
پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران ، F.rahimi@richt.ir
چکیده:   (3367 مشاهده)
 مطالعه و بررسی شواهد فلزکاری و ردیابی معادن مورد استفاده بدون داشتن اطلاعات ژئوشیمیایی معادن کهن امکان‌پذیر نخواهد بود. همچنین اندازه‌گیری ایزوتوپ‌های سرب ابزاری قدرتمند برای شناخت منشأ کانی‌ها به‌ویژه ارزیابی منبع فلزات است. این مطالعه به‌منظور به دست آوردن الگو یا نقشه‌ای از اطلاعات ژئوشیمیایی ذخایر سرب، روی و نقره ایران انجام شده است. همچنین پژوهش‌های منشأیابی روی ظروف نقره‌ای به‌دست‌آمده از غار قوری‌قلعه و طرح پژوهشی شناسایی و بررسی معادن کهن نقره در منطقه تکاب را بررسی کرده است. اهمیت این منطقه به‌دلیل وجود ذخایر معدنی فلزی، به‌ویژه ذخایر سرب، روی و نقره و هم‌جواری با تمدن‌های کهن بود. نتایج آنالیز ایزوتوپی سرب این معادن با معادن کهن سایر ذخایر سرب، روی و نقره ایران بررسی و مقایسه شد. برای انجام آزمایش‌های آنالیز ایزوتوپی در مطالعات آرکئومتالورژی و تعیین منشأ آثار تاریخی و محوطه‌های فلزکاری لازم است از دستگاه طیف‌سنجی جرمی پلاسمای جفت‌شده القایی مولتی‌کالکتور یا MC-ICP-MS استفاده شود. از سوی دیگر، در مطالعات و بررسی‌های زمین‌شناسی از همین روش آنالیز ایزوتوپ‌های سرب در راستای شناسایی منشأ فلزات و محیط زمین‌ساختی کانسارها استفاده می‌شود؛ بنابراین به‌خوبی می‌توان از نتایج آزمایش‌ها در این‌گونه مطالعات استفاده شد و با انجام محاسبات، نسبت‌های ایزوتوپی سرب مورد نیاز در مطالعات تعیین منشأ به دست آمد. مقایسه نتایج آنالیز نسبت‌های ایزوتوپ سرب برای تعدادی از معادن کهن نقره در ایران نشان می‌دهد که میزان تفاوت نسبت‌های ایزوتوپ سرب ذخایر سرب، روی و نقره در زون و محورهای زمین‌شناسی ایران در حدی است که می‌تواند در منشأیابی محوطه‌های فلزکاری کهن و آثار نقره‌ای (که سرب موجود در آن عمدتاً از کانی‌های سرب، روی و نقره است) کمک شایانی کرد.
واژه‌های کلیدی: ایزوتوپ‌های سرب، معادن کهن، منشأیابی، آنالیز ایزوتوپی، طیف‌سنجی جرمی.
متن کامل [PDF 894 kb]   (2422 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: مواد و فن‌آوری‌های جدید
دریافت: 1399/2/9 | پذیرش: 1399/2/9 | انتشار: 1399/4/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.