Shahsavaranii V, Mortezaie M. Archaeological Survey of the Qajar Period slavery System Through Analyzing the Content of Documents, Written Sources and Archived Photographs. Cult Herit Rec Stud 2024; 3 (3)
URL:
http://chrs.richt.ir/article-3-314-fa.html
شاهسوارانی وحید، مرتضایی محمد. بررسی باستانشناختی نظام بندهداری دوره قاجار براساس تحلیل محتوای اسناد، منابع مکتوب و عکسهای آرشیوی. مطالعات اسناد میراث فرهنگی. 1403; 3 (3)
URL: http://chrs.richt.ir/article-3-314-fa.html
1- کارشناس ارشد، اداره کل موزهها، معاونت میراث فرهنگی، وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، تهران، ایران ، Vahid.shahsavaranii@gmail.com
2- دانشیار دوران اسلامی، پژوهشکده باستان شناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران
چکیده: (3406 مشاهده)
متون تاریخی از دیدگاههای گوناگون برای باستانشناسان اهمیت دارد. نخست از نظر متنها و دیگری بررسی آنها در بستر باستانشناختی در کنار دیگر مواد همبستر آنها. درواقع اهمیت بستر به این دلیل است که در آن ماده فرهنگی (در اینجا متن) بر مبنای زمینه اجتماعی و تاریخی آن ارزیابی میشود. متون تاریخی شکلی از شاهد مادی هستند که نزد باستانشناس و در کنار دیگر فاکتها اهمیت دارند. در نظام بندهداری دوره قاجار، بندگان در وهله نخست شکلی از مصرف بودند تا عنصری در تولید. در این میان، بخشی از گروه مستخدمان و نوکران را که در خانه ثروتمندان فراوان بودند، کنیزان، غلامان و خواجگان تشکیل میدادند. از این میان، بردگان سیاه، آفریقایی بودند و خرید و فروش آنها از طریق خلیجفارس صورت میگرفت. سفیدها که از قومیتهای مختلف بودند، از راه تجارت و خرید و فروش یا اسارت در جنگها و تهاجمات ناگهانی تأمین میشدند. رفتار با این طبقه مورد قبول همگان و در جامعه پذیرفته شده بود. کنیزان نیز یا بهعنوان زن صیغهای یا دائمی وارد حرمسراها میشدند، یا در خدمت زنان بزرگان به کارهای خانگی میپرداختند. غلامان در زمینههای مختلف نظامی، خدمات خانگی، نگهبانی، کشاورزی، آبیاری، ماهیگیری و غواصی (در جنوب) به کار گرفته میشدند و در صورت داشتن توانایی و کاردانی به مناصب بالای اداری و نظامی دست مییافتند. بر این اساس، در نوشتار حاضر با مطالعه و بررسی اسناد، منابع مکتوب و عکسهای بهجامانده از دوره قاجار بهعنوان متنی بهمثابه ماده فرهنگی به بررسی باستانشناختی نظام بندهداری در دوره قاجار در دو حوزه جنوب و جنوب غرب ایران پرداخته شده است.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
کتیبه های بنا دریافت: 1401/2/10 | پذیرش: 1403/4/1 | انتشار: 1403/4/15