رطوبت از دشمنان دیرینه بناهای تاریخی به ویژه بناهای خشتی به شمار میرود. برای مقابله با رطوبت، معماران سنتی ایران راهکارهای قالب توجهی را به کار بستهاند که یکی از آنها «ناکش» است. این مقاله با هدف مستندسازی، حفاظت، معرفی، آموزش و کمک به استفاده دوباره این شیوه اصیل حفاظت سنتی در معماری مرکز ایران به طرح این پرسشها پرداخته است که ناکش در معماری منطقه گرم و خشک فلات مرکزی ایران چیست؟ نحوه کارکرد و اجرای درست آن چگونه است؟ روش رسیدن به پاسخ این سؤالات رجوع به منابع مکتوب، بررسی میدانی نمونههای اصیل و تمرکز بر فرایند اجرای نمونه موردی در خانه تاریخی اخوان سیگاری یزد است. در نهایت از طریق کدگذاری اطلاعات بهدست آمده، یافتهها در چارچوبی ساختارمند ارائه شدهاند. ناکشها انواع مختلفی دارند که البته ماهیت کارکرد آنها یکسان است؛ بهگونهای که در این مقاله بر آن تمرکز خواهد شد یک کانال هوا در داخل حیاط مرکزی ابنیه تاریخی منطقه گرم و خشک فلات مرکزی ایران است که بر مبنای یک فرایند طبیعی سدی را در برابر نفوذ رطوبت ایجاد و رطوبت را بهنحوی هدایت و تبخیر میکند که به بخشهای تحتانی بنا آسیب نرساند. نوع مصالح مصرفی، فنون اجرای کف، جدارهها و سقف و همینطور طرح ناکش مانند میزان عمق، عرض، سازماندهی در پلان و شکل مقطع که در هر بنایی بسته به ویژگیهای آن بنا متفاوت است، در عملکرد مناسب ناکش بسیار مهم است.
✅ رطوبت از دشمنان دیرینه بناهای تاریخی به ویژه بناهای خشتی به شمار میرود. برای مقابله با رطوبت، معماران سنتی ایران راهکارهای قالب توجهی را به کار بستهاند که یکی از آنها «ناکش» است. این مقاله با هدف مستندسازی، حفاظت، معرفی، آموزش و کمک به استفاده دوباره این شیوه اصیل حفاظت سنتی در معماری مرکز ایران به طرح این پرسشها پرداخته است که ناکش در معماری منطقه گرم و خشک فلات مرکزی ایران چیست
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |