logo
دوره 42، شماره 2 - ( تابستان 1400 )                   جلد 42 شماره 2 صفحات 210-194 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Aidini M A, Shahbazi Y, Akhoundi F. (2021). Analysis of Repetition Pattern and Geometric Characteristics of Regular Bases in Karbandi. Athar. 42(2), 194-210.
URL: http://athar.richt.ir/article-2-705-fa.html
آیدینی میر علی، شهبازی یاسر، آخوندی فرهاد. واکاوی مفاهیم مشترک تکرارشونده‌ و مشخصات هندسی زمینه‌های منتظم در کاربندی فصلنامه علمی اثر 1400; 42 (2) :210-194

URL: http://athar.richt.ir/article-2-705-fa.html

واکاوی مفاهیم مشترک تکرارشونده‌ و مشخصات هندسی زمینه‌های منتظم در کاربندی
میر علی آیدینی1 ، یاسر شهبازی*2 ، فرهاد آخوندی3
1- دانشجوی کارشناسی‌ ارشد فناوری معماری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
2- دانشیار سازه‌های هوشمند و فناوری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران ، y.shahbazi@tabriziau.ac.ir
3- استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
چکیده:   (3686 مشاهده)

کاربندی یکی از عناصر اصیل معماری ایرانی، حاصل ذوق و تسلط معماران ایرانی بر علم ریاضیات و هندسه بوده است. در استفاده از کاربندی‌ها، زمینه (پلان یا کارشیو) یکی از ارکان جدایی‌ ناپذیر فرآیند طراحی می‌باشد و همواره این سؤالات مطرح بوده است که چگونه می‌توان برای یک زمینه، به‌ سادگی کاربندی‌های مربوط به آن را پیدا نمود؟ زمینه‌های منتظم موجود در کاربندی‌ها با چه مفاهیم مشترک تکرار شونده هندسی تکرار می‌شوند؟ پژوهش حاضر با اتکا بر برهان‌های ریاضی و گزاره‌های قاعده‌مند و مبتنی بر علم هندسه و احکام بدیهی در صدد پاسخگویی به سؤالات مذکور است؛ لذا روش تحلیل به‌کار رفته در آن روش توصیفی و استدلال منطقی است که اطلاعات لازم در مورد کاربندی به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای، بررسی مقالات داخلی و خارجی، مشاهدات میدانی و مدل‌سازی‌های رایانه‌ای گردآوری شده است. نخست تمامی کاربندی‌های ممکن، ترسیم و مدل‌سازی شده و سپس زمینه‌های موجود در آن‌ها بررسی و کنکاش شدند. سپس شماره کاربندی‌ها، n، نوع آن، m و الگوی تکرار برای زمینه‌های منطبق‌، مربع، مستطیل، مثلث متساوی‌ الاضلاع و چندضلعی منتظم مشخص شده است. نشان داده شد که برای هر k ضلعی منتظم جمله عمومی الگوی تکرار آن به ازای k≥۳ به‌صورت an=kn*n  k,nϵN می‌باشد. در ادامه، نشان داده شد که تمامی کاربندی‌های زوج با شماره بزرگ‌تر از چهار، منطبق بر زمینه پر کاربرد مستطیلی خواهند بود. رابطه بین طول وتر در هندسه پلانی کاربندی، ارتفاع کاربندی و مساحت شمسه نیز ارزیابی شد. نتایج ارزیابی حاکی از آنست که برای یک شماره ثابت n، هرچقدر در نوع آن کاربندی، m، پیش می‌رویم، طول وتر، دهانه قوس، ارتفاع کاربندی و تعداد تقسیم‌ بندی‌های داخلی در هندسه کاربندی افزایش و مساحت شمسه کاهش می‌یابد. همچنین برای یک نوع خاص m، با افزایش شماره‌، n، طول وترها و در نتیجه ارتفاع کاربندی کاهش و مساحت شمسه افزایش می‌یابد.

واژه‌های کلیدی: کاربندی، هندسه، زمینه، جمله‌ی عمومی، معماری ایرانی
متن کامل [PDF 2309 kb]   (1465 دریافت)    

✅ کاربندی یکی از عناصر اصیل معماری ایرانی، حاصل ذوق و تسلط معماران ایرانی بر علم ریاضیات و هندسه بوده است. در استفاده از کاربندی‌ها، زمینه (پلان یا کارشیو) یکی از ارکان جدایی‌ ناپذیر فرآیند طراحی می‌باشد و همواره این سؤالات مطرح بوده است که چگونه می‌توان برای یک زمینه، به‌ سادگی کاربندی‌های مربوط به آن را پیدا نمود؟ زمینه‌های منتظم موجود در کاربندی‌ها با چه مفاهیم مشترک تکرار شونده هندسی تکرار می‌شوند؟ پژوهش حاضر با اتکا بر برهان‌های ریاضی و گزاره‌های قاعده‌مند و مبتنی بر علم هندسه و احکام بدیهی در صدد پاسخگویی به سؤالات مذکور است.


نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: حفاظت و مرمت
دریافت: 1399/12/30 | پذیرش: 1400/4/15 | انتشار: 1400/6/24
فهرست منابع
1. Ainechi, Sh., Valibeig, N., & Tehrani F. (2019a). Karbandies Traditional Construction Technique in Tabriz and Esfahan. International Journal of Architectural Heritage, 14(1), 1-18. [DOI:10.1080/15583058.2019.1618971]
2. Ainechi, Sh., Valibeig, N., & Tehrani, F. (2019b). Comparison of geometry and method of drawing the Karbandi, Study. Soffeh, 29(84), 73-91. [in Persian] [DOI:10.29252/soffeh.29.1.73]
3. Amjad Mohammadi, A., Nejad Ebrahimi, A., & Shahbazi, Y. (2020). The Geometry of Karbandi in Persian Architecture; Response to the Challenges of "Rasmi" and "Akhtari" Karbandi. Journal of Reasearch in Islamic Architecture, 8(26), 4-28. [in Persian]
4. Amjad Mohammadi, A., Nejad Ebrahimi, A., & Shahbazi Y. (2019). Geometric design of a masonry lattice space dome titled KARBANDI in Persian architecture. International Journal of Space Structures, 34(2), 22-39. [DOI:10.1177/0956059919845631]
5. Amjad Mohammadi, A., Asefi, M., & Nejad Ebrahimi A. (2018). The Geometrical regularization for Covering Irregular Bases with Karbandi. Nexus Network Journal, 20(2), 331-352. [DOI:10.1007/s00004-018-0373-0]
6. Chenaghlou, M. R., Nejad Ebrahimi, A., Shahbazi, Y., Kheirollahi, M., & Amjad Mohammadi, A. (2017). Structural Morphology of a Masonry Space Dome in Historical Tabriz Bazaar Complex. Proceedings of the IASSAnnual Symposium 2017"Interfaces: architecture. Engineering. Science" September 25-28th, 2017, Hamburg, Germany.
7. Garofalo, V. (2016). The Geometry of a Domed Architecture: A Stately Example of Karbandi at Bagh-e Dolat Abad in Yazd. Nexus Network Journal, 18, 169-195. [DOI:10.1007/s00004-015-0286-0]
8. Leyliyan, M. R. (2011). How architectural and structural space interacts in Karbandies with structural role in Tabriz Bazaar. Athar, 32(53). 111-126. [in Persian]
9. Lorzade, H. (2005). Revival of Forgotten Arts: Fundamentals of Traditional Architecture in Iran. Tehran: Mola publication. [in Persian]
10. Memariyan, Gh. (2016). Iranian architecture: Construction. Tehran: Naghmeh noandish publication. [in Persian]
11. Mohammadiyanmansour, S., & Faramarzi, S. (2012). Typology and the Formulating Geometric Structure of Karbandi in Iran's Architecture. Journal of Fine Arts - Architecture and Urban Planning, 48, 97-109. [in Persian]
12. Petralla, S. (2016). Arches and ribbed vaults of the Iranian tradition. In online Proceedings of the International Symposium Masons at Work. Architecture and Construction in the Pre-Modern World.
13. Pirniya, M., & Bozorgmehri, Z. (2006). Geometry in architecture. Tehran: The cultural heritage of the country and Sobhan Noor. [in Persian]
14. Pour Ahmadi, M. (2014). A Basic Method for Naming Persian Karbandies Using a Set of Numbers. Nexus Network Journal, 16 (2), 313-343. [DOI:10.1007/s00004-014-0192-x]
15. Pour Ahmadi, M., & Sohrabi, M. (2019). Design of Persian Karbandi: The Problem of Dividing the Base from a Mathematical Viewpoint. Journal of Reasearch in Islamic Architecture, 23, 22-40. [in Persian]
16. Raeisi, M., Bemanian, M., & Tehrani, F. (2013). Rethinking the Concept of Karbandi Based on theoretical geometry, practical geometry and building function. Journal of Restoration and architecture of Iran, 1(5), 33-54. [in Persian]
17. Reyhani Hamedani, H., Mohammadian Mansour, S., Afshinmehr, V., & Bemanian M. R. (2018). Mathematical Analysis of Simple Karbandi in Iranian Architecture. Journal of Iranian Archaeological Research, 8(17), 201-220. [in Persian]
18. Saremi Naeeni, D., Aibaghi Esfahani, H., & Mirshojaeian Hosseini, I. (2017). Recognising Karbandi in Iran's Architecture and a Review of its Decorative-Structural Role. British Institute of Persian Studies, 56 (2), 1-11. [DOI:10.1080/05786967.2017.1406789]
19. Shaarbaf, A. (2006). Gereh and Karbandi. Tehran: The cultural heritage of the country and Sobhan Noor. [in Persian].
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.