1- ، gholinejadali@gmail.com
2- روه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان
چکیده: (1032 مشاهده)
پیوند معماری گذشته و حال همواره تحولآفرین است. تحولی که میتواند هویتهای دوره معاصر و آینده را شکل دهد، سنتهای معماری را حفظ نماید و جذابیتهای زیباییشناختی یادمانها، بناها و مناظر شهری را ظهور و بروز بخشد. میراث معماری هر منطقه به مرور زمان تحت تأثیر محیط طبیعی و انسانساخت تکامل یافته و رشد کرده است. این سیر تکاملی، تنوعی از معماری را ایجاد کرده است که بر اثر آن هر شهر، منطقه، محله و حتی گذر خصوصیات منحصربهفرد خود را دارا است. این تنوع، در عین همبستگی و هماهنگی، نمایانگر هویت فرهنگی و محیطی شهرها است. با استخراج اصول پایدار، که استخوانبندی معماری تاریخی را شکل دادهاند، ریختشناسی بهعنوان مرجعی الهامبخش به معماران و برنامهریزان شهری کمک میکند تا بتوانند سنتهای معماری را با روشهای خلاقانه در معماری معاصر بهدور از تقلید تجسد بخشند. هدف از این پژوهش دستیابی به اصول و الگوهای معماری تاریخی برای استفاده در طراحی بناهای معماری جدید با توجه ریختشناسی آنها است. در این راستا ابتدا به روش تحلیلی توصیفی مفاهیم پژوهش تبیین و فرایند ریختشناسی بناهای تاریخی تدوین میشود. در بخش بعدی خانههای تاریخی شهر رشت بهعنوان نمونه موردی مطالعه و بررسی میشوند. یافتهها نشان میدهند که توجه به مراتب فرهنگی و هویت که در ساختارهای فضایی بروز مییابند درکنار مؤلفههای کالبدی در ریختشناسی بناهای تاریخی اهمیت دارد. در مطالعه فرم و ویژگیهای کالبدی و کیفیتهای بصری رابطه معناداری میان بنا در محوطه و موقعیت آن در بافت وجود داشت. شکل بنا، تناسب میان عناصر و کلیت فرم، سطح اشغال و تعداد طبقات خانههای تاریخی رشت دارای ویژگیهای منحصربهفردی هستند. ریختشناسی ساختارهای فضایی در خانههای تاریخی رشت نشان داد روابط بین فضاهای عملکردی در فضاهای داخلی و ارتباط آن با فضای بیرونی عمدتاً بهوسیله فضاهای نیمهباز (ایوان) اتفاق میافتد. این ویژگی علاوهبر شفافیت فضایی موجب غنای بصری نمای بیرونی نیز میشود. فرایند ریختشناسی در دستیابی به اصول و الگوهای معماری تاریخی میتواند در طراحی فضاهای جدید مورد توجه قرار گیرد.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
پژوهش های مرتبط با میراث فرهنگی دریافت: 1402/6/28 | پذیرش: 1403/4/15 | انتشار: 1403/7/15