دوره 44، شماره 4 - ( 12-1402 )
جلد 44 شماره 4 صفحات 448-431 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Raie H. (2024). Morphology of Historical Farmsteads in Iran's Hot and Dry Climate. Athar. 44(4), 431-448. doi:10.22034/44.4.430
URL: http://athar.richt.ir/article-2-1683-fa.html
URL: http://athar.richt.ir/article-2-1683-fa.html
راعی حسین. صورت‌شناسی مزارع مسکون تاریخی در اقلیم گرم و خشک ایران فصلنامه علمی اثر 1402; 44 (4) :448-431 10.22034/44.4.430
دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، ، hoseinraie@iust.ac.ir
چکیده: (5561 مشاهده)
اقلیم گرم و خشک مرکزی ایران محل شکل‌گیری مزارع تاریخی از قرون اولیه اسلامی تا دوره پهلوی بوده است. در این اقلیم و در جریان پژوهش‌های اخیر، 42 باب مزرعه در پیرامون شهرهایی چون قم، اصفهان، کاشان و یزد شناسایی و مستند شده‌اند. این مزارع دارای قابلیت‌های کالبدی و کارکردی ویژه هستند و بخشی از زیست معیشتی و میراث کشاورزی ایران را شکل داده‌اند. مسئله تحقیق، کمبود پژوهش درباره ویژگی‌های شکلی و صورت‌های متنوع مزارع تاریخی است. هدف تحقیق، شناخت عمیق‌تر مزارع تاریخی در اقلیم گرم و خشک مرکز ایران است. بر این اساس دو سؤال درباره عناصر شکل‌دهندهِ صورت و دسته‌بندی آن‌ها مطرح شده است. در ادامه، تعداد 10باب از مزارع اربابی، انتخاب شده و با رهیافت تفسیرگرایی و راهبرد تفسیری تاریخی مورد تدقیق قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داده است در مقیاس نظام پهنه‌بندی، هر مزرعه دارای سه نوع پهنه؛ کالبدی، کشتخوانی و عرفی (منظری) است. از نظر الگوی توزیع و هم‌نشینیِ عناصر، دو الگوی «خطی و متمرکز» وجود دارد و در مقیاس تنوع کاربری‌ها نیز مزارع به دو دسته «معتبر و محقر» تقسیم می‌شوند. براین‌اساس می‌توان مزارع مسکون تاریخی در ایران را به دو صورت الف)؛ قلاع کشتخوانی با الگوی متمرکز ب)؛ مجموعه‌های کشتخوانی با الگوی خطی دسته‌بندی نمود. اغلب مزارع شناسایی شده در این اقلیم دارای صورت «مجموعه‌های کشتخوانی با الگوی خطی» هستند و با دوره تاریخی شکل‌گیری‌شان ارتباط معنی‌داری دارند.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
کتیبه های صخره ای
دریافت: 1402/10/20 | پذیرش: 1403/2/1 | انتشار: 1403/7/15
دریافت: 1402/10/20 | پذیرش: 1403/2/1 | انتشار: 1403/7/15
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |