مجموعه دستکند اِمامزاده معصوم شهرستان مراغه بهدلیل داشتن کتیبه قرآنی، عناصر معماری و تزیینی، بستری مناسب برای مطالعات تاریخ سیاسی، اجتماعی و دینی مراغه است. با این حال در پژوهشهای پیشین، در زمینه خوانش کتیبه سنگی این نیایشگاه کاستیها و ضعفهایی بوده است. در این مطالعات عموماً به مفاهیم سیاسی- دینی پنهان در بطن این کتیبه بیتوجه بودهاند. این در حالی است که کتیبهها یکی از اسناد مهم در زمینه گاهنگاری و تحلیل ماهیت کارکردی فضاهای معماری است. در پژوهش حاضر تلاش شد تا ضمن بازخوانی کتیبه قرآنی ایجادشده در بدنه داخلی نیایشگاه دستکند اِمامزاده معصوم، به تأثیر لایههای آشکار و پنهان سیاست و باورهای اعتقادی ایلخانیان و ساختار آیینی- دینی مراغه، براساس مضامین این کتیبه پرداخته شود؛ از این رو پژوهش حاضر با رویکرد تاریخی- تطبیقی و تفسیری - تحلیلی و براساس مطالعات میدانی و کتابخانهای انجام شده و بهدنبال پاسخگویی به پرسشهای زیر است؛ ۱. براساس گاهنگاری کتیبه سنگی، نیایشگاه امامزاده معصوم متعلق به کدام دوران است؟ ۲. چه ارتباطی میان مضامین کتیبه و تحولات دینی-سیاسی جامعه مراغه میتوان در نظر گرفت؟ نتایج پژوهش نشان میدهد این کتیبه در دوران اصلاحات دینی غازانخان ایجاد شده و مضامین آن برای بیان شعائر اسلام و برتری آن بر سایر ادیان بهخصوص بودایی و مسیحی ساکن در مراغه بوده است. نتایج دیگر پژوهش مشخص کرد پس از این دوره، تغییراتی در ماهیت کاربری مجموعه دستکند امامزاده معصوم ایجاد شده که بر اساس آن نیایشگاه ماهیت اسلامی (مسجد و خانقاه) پیدا کرده است.
✅ مجموعه دستکند اِمامزاده معصوم شهرستان مراغه بهدلیل داشتن کتیبه قرآنی، عناصر معماری و تزیینی، بستری مناسب برای مطالعات تاریخ سیاسی، اجتماعی و دینی مراغه است. با این حال در پژوهشهای پیشین، در زمینه خوانش کتیبه سنگی این نیایشگاه کاستیها و ضعفهایی بوده است. در این مطالعات عموماً به مفاهیم سیاسی- دینی پنهان در بطن این کتیبه بیتوجه بودهاند.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |