هنر گچبری ازجمله هنرهای شاخص و پیشرفته ایران در ادوار گذشته در قالب روشهای فنی مختلف بوده است. با توجه به ماهیت گچ و همچنین عوامل محیطی و انسانی که باعث از بین رفتن آثار گچی تاریخی میگردند حفاظت و مرمت آنها در قالب بازسازی روشهای فنی فراموششده و یا کمتر مورداستفاده کنونی در راستای نگهداری و انتقال میراث فرهنگی گذشته به نسل بعدی ضرورت دارد. در همین راستا میتوان به آرایههای گچبری مشبک اشاره نمود که درواقع تزئیناتی هستند که بدون بستر به شیوه میانتهی اجرا میشوند، این شیوه تزئینی در مناطق مرکزی ایران بهویژه در خانههای کاشان بهصورت روزنهای مشبک با شیشههای رنگی بیشتر به چشم میخورد. ازلحاظ فن ساخت و شگردهای اجرایی میتوان گفت: این تزئین با گچ اندازی بر روی یک تکیهگاه موقت اجرا میشود و پس از برداشتن تکیهگاه، نقوش بریدهشده از پشت با شیشههای رنگی کامل میشوند. در همین راستا در این مقاله باهدف بازسازی یکی از روزنههای مشبک گچی خانه عباسیان کاشان شیوه ساخت و مراحل بازآفرینی آن باز تکرار اجراشده است محتوای پژوهش پیش رو درواقع شرحی بر چگونگی اجرا عملیات فنی بازسازی و مرمت یکی از روزنهای مشبک گچی با شیشههای رنگی در خانه عباسیان کاشان است،که بهصورت تجربی و میدانی با استفاده از تحلیلهای فنی انجامشده است.
عروسکهای خیمهشببازی یکی از عناصر هنرهای نمایشی هستند که هنرمندان عروسکگردان از دور هنگام جهت اجرای نمایش از آنها استفاده میکردهاند. امروزه این آثار بهعنوان میراث تاریخی، فرهنگی و هنری با ارزشی شناخته میشوند. موزه عروسک و اسباببازی کاشان، یکی از قدیمیترین مجموعه عروسکهای خیمهشببازی را نگه میدارد که حاوی اطلاعات با ارزش تاریخی، هنری و فنی هستند. نظر به اهمیت موضوع تلاش شده است تا در راستای شناخت ویژگیهای فنی، زیباشناسانه و مواد سازنده این آثار، مطالعات تطبیقی- تاریخی بر روی یک نمونه عروسک تاریخی "فراش" از موزه مذکور انجام شود. برای این منظور، نقوش بهکار رفته در لباس عروسک،مواد و روش ساخت سر و بدن عروسک با در نظر گرفتن دوره تاریخی حدودی، یک نمونه عروسک از موزه مذکور مورد بررسی قرار گرفت. عروسک مورد مطالعه، عروسک «فراش» با قدمت 150 سال، مربوط به منطقه نائین و اردکان است. نتایج مطالعات تاریخی و مقایسه تطبیقی عروسک با نمونه مشابه عصر قاجار، مؤید تعلق اثر مورد نظر به دوره قاجار است. نتایج نشان داد، عروسک خیمهشببازی موردنظر از خمیر چوب مرسوم در دوره قاجار همراه با پارچههای مختلف که بخشی از آنها کالای وارداتی دوره قاجار بوده، ساخته شده است.
