نقاشی قهوه خانهای از جمله هنرهایی است که به اقتضای زمانی و نیاز جامعه روزگار در حدود یک قرن پیش در قهوه خانهها پدید آمد این سبک از نقاشی با پرداختن به موضوعات ساده و عامه پسند توانست خیلی زود راه پیشرفت و ترقی را پیش بگیرد و تبدیل به سبکی از تاریخ نقاشی ایران شود. در این پژوهش تلاش شده با مروری بر نقاشی قهوه خانهای نحوه نمایش این نقاشیها در موزهها اصول نمایش و نگهداری آنها شناسایی شود. عوامل شکلگیری ویژگیهای نقاشی قهوه خانهای و اصول نمایش و نحوه برخورد با آثار نقاشی ابعاد بزرگ در موزهها از جمله مواردی است که در این مقاله به آنها پرداخته شده است. روش جمعآوری اطلاعات در جهت اهداف این مقاله مروری روش کتابخانهای و میدانی بوده که با بررسی و مقایسه اطلاعات به دست آمده درباره نحوه نگهداری و نمایش نقاشیها به چگونگی نمایش آثار نقاشی بزرگ ابعاد و نگهداری آنها در موزهها میپردازد. با توجه به قدمت این نقاشیها، حفاظت مرمت و زنده نگه داشتن این سبک نقاشی امری ضروری است، حفاظت و مرمت آثار قهوه خانهای به دلیل موضوعات به کار رفته در آنها از دو بعد فیزیکی و معنوی مفهومی قابل بررسی است. این ابعاد مکمل یکدیگر هستند، بدون در نظر گرفتن بعد معنوی نقاشی صرفا طرح و رنگهایی روی تکیهگاه بوده و ارزش دیگری برای مخاطب ندارد. از این رو ارائه صحیح جنبه هنری و مفهوم نقاشی قهوه خانهای اهمیت زیادی در جهت زنده نگه داشتن این سیک از نقاشی ایرانی دارد.
موضوع بخشی از مطالعات معماری اسلامی آرایه های معماری هستند که در واقع جزو جداییناپذیر اثر معماری به شمار میروند. از جمله مهمترین آرایههای معماری دوره اسلامی در ایران دیوارنگارهها هستند که از جهات مختلفی میتوانند دارای ارزش باشند. دیوارنگارهها هم از نظر زیبایی و هم از نظر مفهومی میتوانند باعث ارتباط مخاطبان با آثار معماری شوند. برای حفظ آثار ارزشمند معماری در قدم اول نیاز به شناخت کامل و همه جانبه از این آثار است یک نقاشی تاریخی اگر دارای هویت مبهم باشد، برای مرمت و نمایش صحیح ابتدا باید شناخته شود تا بتوان مداخلههای صحیحی روی آن انجام داد و برای نمایش صحیح آن بتوان تصمیم درستی گرفت. در پژوهش حاضر یک نقاشی که بر روی پارچه بود از انبار کاخ هشت بهشت اصفهان یافته شده بود مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. هدف در این مطالعه شناسایی نوع نقاشی بود؛ زیرا در ابتدا تصور بر این بود که یک نقاشی سه پایهای است ولی پس از بررسی دقیق و مطالعات تطبیقی این نتیجه حاصل شد که در اصل این اثر یک دیوارنگاره بوده که در دهههای پیشین به روش استراپو (Strapon) از بستر جدا شده و بر روی پارچه چسبانده شده است. در این مقاله هدف این است که با شرح بررسیهای علمی بر روی اثر و مقایسه نقاشی روی کرباس و دیوارنگاره و انجام آزمایشهای گوناگون علمی همچون شیمیتَر EDS و FTIR بر روی رنگ زاها و ورق فلزی و چسب مورد استفاده برای چسباندن ورق فلزی به شناختی نسبی در خصوص نقاشی رسید. در ادامه بر اساس شناخت حاصل شده و با تکیه بر قوانین میراث فرهنگی و اصول و مبانی نظری مرمت برای مداخله مرمتی و نمایش صحیح اثر تصمیمگیری شد و عملیات اجرایی بر روی آن انجام شد.
