فرسایش زیستی ناشی از تعاملات پیچیده موجودات زنده و بسترهای مختلف الی و غیرالی است که باعث ایجاد تغییرات فیزیکی و شیمیایی روی چنین بسترهایی میشود. این پدیده به شدت به فعالیتهای متابولیکی موجودات زنده مرتبط است. یافتن رویکردی واحد و صحیح برای مقابله با فرسودگی میکروبی اغلب دشوار است و نیاز به درک نوع تغییرات ایجاد شده و استفاده از روشهایی دارد که برای آثار هنری و سلامت انسان و محیط زیست مضر نباشند. برای گردآوری اطلاعات از پایگاههای استفاده Web of Science, Scopus. Science Direct اطلاعاتی معتبر مانند گردید برای کنترل فرسایش زیستی از روشهای فیزیکی مکانیکی و شیمیایی استفاده میشود. در روشهای شیمیایی معمولا از آفتکشهای شیمیایی استفاده میشود اما به دلیل سمیت آفتکشها و مخاطرات زیست محیطیشان امروزه محدودیتهایی در استفاده از آنها وضع شده است. رویکردهای جدید مبتنی بر استفاده از راهکارهای جایگزین است. که اثرات نامطلوب نداشته باشند گیاهان حاوی ترکیبات شیمیایی طبیعی متنوعی مانند اسانسها، فنولها، فلاونوئیدها، آلکالوئیدها، کومارینها و تاننها هستند که معمولا به عنوان دارو مولکولهای فعال زیستی و یا مواد مغذی استفاده میشوند. این مطالعه با هدف مروری بر مطالعات انجام شده بر تأثیر اسانسهای گیاهی بر میکروارگانیسمهای فرسایش گر میراث فرهنگی انجام شده است.
آثار با ارزش تاریخی فرهنگی همواره در معرض هجوم عوامل بیولوژیکی و تخریب ناشی از آن قرار دارند به ویژه وقتی که شرایط فیزیکی و شیمیایی اثر و محیط اطراف آن با خصوصیات یک ارگانیسم یا یک میکروارگانیسم سازگار باشد. بنابراین جلوگیری از وقوع چنین شرایطی و پیشگیری از هجوم عوامل بیولوژیکی باید از جمله اهداف اصلی و اولیه هر مرکزی باشد. طی سالها روشهای مختلفی مانند استفاده از مواد ضد عفونی کننده برای کنترل عوامل بیولوژیکی در مجموعه های مختلف تاریخی و فرهنگی به کار گرفته شده است. با گذشت زمان و با افزایش آگاهی از تأثیرات مخرب ناشی از استفاده این مواد روی آثار مورد درمان محیط زیست و کاربران امروزه استفاده از روشهای جایگزین غیرسمی بیشتر توصیه میشود. تجربه نشان داده است روشی که کمترین آسیب را به مجموعه ها و کارکنان وارد میکند روش پیشگیرانه و کنترل منظم است که از طریق نظارت و اداره محیط امکان پذیر است. مدیریت تلفیقی آفات با هدف نهایی دور کردن عوامل بیولوژیکی مخرب از یک مکان از جمله روشهای پیشگیری دراز مدت و غیرسمی کنترل عوامل بیولوژیکی است که امروزه در بسیاری از موزهها بایگانیها و کتابخانهها به کار گرفته میشود. در این مقاله ضمن مروری کوتاه بر فرسودگی زیستی و راهبردهای پیشگیرانه و کنترل آن پایش میکروبیولوژیک هوای داخل چهار مخزن در مجموعه میراث جهانی کاخ موزه گلستان شامل مخازن پوشاک مردم شناسی کتابخانه نسخ خطی مخزن فرش و تابلوهای نقاشی انجام گرفت. برای این منظور نمونه برداری از هوا به روش رسوبی انجام گرفت
و کلونیهای میکروبی جداسازی شده بر روی محیطهای کشت بررسی و شناسایی شدند. نتایج حاصل از پایش میکروبیولوژیک هوای داخل مخازن در این مطالعه نشان داد به جز مخزن فرش بقیه مخازن شامل مخزن پوشاک مردمشناسی مخزن نسخ خطی و مخزن تابلوهای نقاشی از نظر تعداد میکروارگانیسمهای موجود در هوا در سطح قابل قبول میباشند.