|
پژوهشی در آرامگاه تاریخی موسوم به حاجی بکتاش در منطقه شینه قلابی لرستان
|
| لیلا خسروی* |
|
|
|
چکیده: (4810 مشاهده) |
در بهار سال 1389 بررسی و شناسایی باستانشناسی تنگ معشوره (گاوشمار) به سرپرستی نگارنده با هدف شناسایی محوطه ها و تپه های باستانی موجود در این محدوده، واقع در60 کیلومتری جنوب غربی شهرستان دلفان در شمال لرستان طی دو مرحله در اطراف رودخانه چم زکریا در دهستان میربگ جنوبی شهرستان دلفان و رودخانه کاکارضا در دهستان فیروزآباد شهرستان سلسله به صورت فشرده و با پیمایش دقیق منطقه انجام شد. نتیجه بررسی انجام شده، شناسایی و ثبت مجموعه ای متشکل از 72 اثر باستانی بود که در میان این تعداد آثار، تنها یک اثر شاخص متعلق به دوران اسلامی یافت شد که در میان مردم محلی موسوم به مقبره حاجی بکتاش است. بقایای این سازه معماری روی یک تپه اشکانی با ارتفاع 9 متر از سطح زمین‌های اطراف، در جنوب روستای شینه وسطی در دهستان قلایی بخش فیروزآباد شهرستان سلسله (الشتر) در استان لرستان واقع شده است. پلان اصلی این آرامگاه که با آجرهای مربع شکل 5 ×20 ×20 سانتیمتر ساخته شده، از بیرون هشت‌ضلعی و در داخل مدور است. در این مقاله تلاش خواهد شد تا به روش تاریخی‌ـ‌توصیفی با استناد به منابع کتابخانه ای و بر پایه پژوهش میدانی به معرفی و جستجوی هویت صاحب آرامگاه و بررسی آرایه های باقیمانده در این بنای تاریخی بپردازیم و ارزش‌های تاریخی و بصری نقوش، طرح و پلان آن را مورد مطالعه قرار دهیم تا با خواناسازی فضای معماری باقی مانده به بازشناسی عناصر کالبدی آن بپردازیم. در حالی که می دانیم حاجی بکتاش یکی از عرفای قرن هفتم هجری بوده که از نیشابور به آناتولی مهاجرت کرده و به بسط و توسعه فرقه بکتاشیه پرداخته است، پس دلیل حضور آرامگاهی با نام وی در لرستان چیست و چه ارتباطی با پیروان آیین اهل حق در شمال لرستان دارد. طرح این سوالات مهم سبب گردید که نگارنده بر اساس شواهد باستانشناختی موجود به معرفی، تحقیق و پژوهش در این زمینه بپردازد. |
|
| واژه‌های کلیدی: حاجی بکتاش، شینه قلایی، لرستان، آرامگاه، اهل حق |
|
|
متن کامل [PDF 1849 kb]
(1627 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1396/3/24 | پذیرش: 1396/3/24 | انتشار: 1396/3/24
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
