[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: مقالات در دست انتشار :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
:: سال 2، شماره 4 - ( 6-1397 ) ::
سال 2 شماره 4 صفحات 68-51 برگشت به فهرست نسخه ها
زَواره‌وَر، مرکزی از دورۀ شهرنشینی (آغازنگارش) دشت ورامین: بررسی شاخصه‌های سفالی
سبحان قاسمی1، مرتضی حصاری2، حسن اکبری3
1- کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی پیش‌ازتاریخ. ، Sobhan.ghasemi.24@gmail.com
2- دانشیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه هنر اصفهان و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری.
3- کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی پیش‌ازتاریخ.
چکیده:   (8126 مشاهده)
دشت ورامین بر سر راه خراسان بزرگ و نقطۀ تلاقی بین شرق و غرب ایران در شمال مرکز فلات ایران قرار دارد. این دشت به‌واسطۀ قرار گرفتن در جنوب کوه‌های البرز و ته‌نشین شدن خاک آبرفتی رودخانه‌هایی که از البرز به سوی کویر مرکزی جاری هستند، حاصل‌خیز بوده و محل تجمع جوامع انسانی است که شواهد آن از پارینه‌سنگی میانه تاکنون به‌دست آمده است. این دشت با متوسط بارندگی کم، به‌خاطر ورود آب‌های جاری در گذشته که در حال‌حاضر با احداث دو سد بر سر راه رودخانه‌های ورامین، مقدار اندکی از این آب رودخانه‌ها به ورامین می‌رسد ـ کشاورزی و دامپروری پررونقی داشته که هنوز هم نشانه‌های آن قابل مشاهده است. محوطۀ زواره‌ور نیز از جمله استقرارگاه‌هایی است که در حاشیۀ رودخانه‌ای که به احتمال زیاد دائمی بوده قرار داشته که در حال حاضر اثری از آن قابل مشاهده نیست. این محوطه از معدود استقرارگاه‌هایی است که سفال آغازنگارش از آن در دشت ورامین به‌دست آمده است و محوطۀ کلیدی در شرق دشت ری و شمال قم محسوب می‌شود. هدف از این پژوهش معرفی و توصیف کلی این محوطه و شناسایی و گونه‌شناسی شواهد سفالی این محوطه و مطالعۀ تطبیقی آن در افق فرهنگی شوش II، بانش و آغازایلامی است. پرسش‌هایی که در این پژوهش مطرح می‌شود به‌طورکلی دربارۀ تغییرات سفالی این محوطه است و این‌که چه تعاملاتی با استقرارگاه‌های نزدیک به خود داشته است؟ اساس تحلیل‌ها بیشتر متکی بر اطلاعات و یافته‌های درونی و داده‌های میدانی است و نتایج آن نیز شامل گونه‌شناسی کامل سفال آغازنگارش این محوطه و مستند‌کردن مرکز استقراری دیگری از دورۀ شهرنشینی (آغازنگارش) براساس شواهد سفال این دوره است.
واژه‌های کلیدی: زواره‌ور، دشت ورامین، آغازنگارش، سفال.
متن کامل [PDF 2603 kb]   (1736 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي باستان‌شناسی
دریافت: 1397/9/16 | پذیرش: 1397/9/16 | انتشار: 1397/9/16
فهرست منابع
1. - حصاری، مرتضی؛ و اکبری، حسن (1386). «گزارش مقدماتی کاوش محوطۀ باستانی سفالین پیشوا». گزارش‌های باستان‌شناسی (7). جلد‌ اول، مجموعه مقالات نهمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران. تهران: پژوهشگاه سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، پژوهشکدۀ باستان‌شناسی. صص: 200-165.
2. - حصاری، مرتضی؛ علی‌یاری، احمد؛ و اکبری، حسن (1386). «گزارش لایه‌نگاری و تعیین‌ حریم در محوطۀ باستانی شغالی پیشوا». گزارش‌های باستان‌شناسی7. جلد اول، مجموعه‌ مقالات نهمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران، تهران: پژوهشگاه سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری. پژوهشکدۀ باستا‌ن‌شناسی. صص: 164-131.
3. - حصاری، مرتضی؛ اکبری، حسن؛ مرادسلطان، محمدشریف؛ معزی‌زواره، سیدمهدی؛ و قاسمی، سبحان (۱۳۹۳). « بررسی پیمایشی جنوب پیشوا، بخش جواد آباد، استان تهران». گزارش‌های سیزدهمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران. تهران: سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری. صص: 107-109.
4. - حصاری، مرتضی؛ اکبری، حسن؛ و سرداری‌زارچی، علیرضا (1396). «بردپنیر: ایستگاه یا استقرارگاه آغازنگارشی در شمال خوزستان». مجلۀ مطالعات باستان‌شناسی پارسه. سال اول. پاییز 1396. شمارۀ 1. صص: 48-35.
5. - سرلک، سیامک (1389). فرهنگ هفت هزار‌سالۀ شهر قم. قم: سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری.
6. - طلایی، حسن (1377). «دشت قزوین قدمتی شش هزار ساله». مدت. پیش‌شمارۀ اول. دانشگاه تهران.
7. - عبدی، کامیار (1378). «کاسه لبه‌واریخته: کاربرد و پراکندگی». باستان‌شناسی و هنر ایران. 32 مقاله در بزرگداشت عزت‌الله نگهبان. به‌کوشش: عباس علیزاده، صادق ملک‌شهمیرزادی و یوسف مجیدزاده، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. صص: 84-64.
8. - عقیلی‌نیاکی، شیرین (1390). «اسناد محاسباتی مرتبط با فن مدیریت اقتصادی در قلی‌درویش II». باستان‌شناسی و تاریخ قم. به‌کوشش: سیامک سرلک، قم: ادارۀ کل میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان قم و انتشارات شاخص. صص: 226-147.
9. - قاسمی، سبحان (1392). « بررسی روشمند تپه زواره‌ور، جوادآباد، شرق دشت ری». پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی پیش‌ازتاریخ. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد تهران‌مرکز.
10. - کابلی، میر‌عابدین (1378). بررسی‌های باستان‌شناسی قمرود. تهران: معاونت پژوهشی سازمان میراث‌فرهنگی کشور.
11. - گیرشمن، رومن (1379). سیلک کاشان. ترجمۀ اصغر کریمی، تهران: سازمان میراث ‌فرهنگی کشور (پژوهشگاه).
12. - مجیدزاده، یوسف (1356). «حفریات تپه قبرستان- سگزآباد». مارلیک 2، نشریۀ مؤسسه و گروه باستان‌شناسی و تاریخ‌هنر. ضمیمۀ مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی دانشگاه تهران. صص: 71-53 و لوح‌های 96-66.
13. - مجیدزاده، یوسف (1378). نخستین و دومین فصل حفریات باستان شناختی در محوطه ازبکی ساوجبلاغ 1377-1378. سلسله گزارش‌های مقدماتی شمارۀ 1، تهران: پژوهشکدۀ باستان‌شناسی.
14. - مجیدزاده، یوسف (1389). کاوش‌های محوطۀ باستانی ازبکی. جلد اول: هنر و معماری، تهران: ادارۀ کل میراث ‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان تهران.
15. - ملک‌شهمیرزادی، صادق (1385). سیلک کهن‌ترین روستای محصور ایران. گزارش نهایی طرح بازنگری سیلک، تهران: پژوهشگاه میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، پژوهشکدۀ باستان‌شناسی.
16. - ملک‌شهمیرزادی، صادق (1391). روستائیان سیلک. تهران: پژوهشگاه سازمان میراث ‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری.
17. - Alden, J. R. (1982). “Trade and Politics in Proto-Elamite Iran”. Current Anthropology 23(6). pp:613-640.
18. - Beale, Th. W. (1973). “Early Trade in Highland Iran: A view from a Source Area". in: WA 5: pp: 133-148.
19. - Delougaz, P. (1952). Pottery from the Diyala Region. OIP 63. Chicago: The Oriental Institute of the University of Chicago
20. - Dittmann, R. (1986). Betrachtungen zur Frühzeit des Südwest-Iran. Regionale Entwicklungenvom 6. Bisfrühen 3. Vorchristlichen Jahrtausend. Berliner Beiträgezumvorderen Orient, Band 4. Berlin.
21. - Ghirshman, R. (1934). “Unetablette proto-elamite du platauiranien”. Revue Assyriologi 31(1). pp: 115-119.
22. - Helwing, B., (2011). “Proto-Elamite Pottery from Area A, C, D and E”. In: Vatandoust, P. & Helwing, B., (eds) Early Mining and Metallurgy on the Western Central Iranian Plateau. Verlag Philipp von Zabern. Mainz: 196-253.
23. - Hessari, M., (2011). “New Evidence of the Emergence of Complex Societies on the Central Iranian Plateau”. Iranian journal of Archaeological Studies 2: 35-48.
24. - Schei, V. (1905). Documents en ecriture protoelamites. MDP VI. Paris. Leroux.
25. - Schmidt, E. F., (1937). Excavations at Tepe Hissar Damghan. 1931, 1933. Philadelphia.
26. - Tosi. M. & Bulgarelli . G. M., (1988). “The Sratigraphic Sequence of Squares DF 88/ 89 on South hill”. In: Dyson and Howards (eds). Tappeh Hessar. Report of Restudy project 1976. Fierenze. Case Editrice le Lettere. 35-55.
27. - Wright, H., (1979). Archaeological Investigation in Northeastern Xuzestan, 1976. Technical Reports No.10, Museum of Anthropology, University of Michigan.
28. - Zagarell, A., (1979). The Mountain Zone of South-Western Iran-Meeting Point of Lowland and the Central Plateau in the Late Prehistoric Period. Akten des 7. International KongerssesfüriranischeKunst und Archäologie. München 7-10 septamber 1976, Ami, Ergänzungsband 6, Berlin.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ghasemi S, Hessari M, Akbari H. Zavarehvar, the Central Site from of the Urbanization Period (Protoliterate) of Varamin Plain: Studying Pottery Features. Parseh J Archaeol Stud 2018; 2 (4) :51-68
URL: http://journal.richt.ir/mbp/article-1-90-fa.html

قاسمی سبحان، حصاری مرتضی، اکبری حسن. زَواره‌وَر، مرکزی از دورۀ شهرنشینی (آغازنگارش) دشت ورامین: بررسی شاخصه‌های سفالی. مطالعات باستان شناسی پارسه. 1397; 2 (4) :51-68

URL: http://journal.richt.ir/mbp/article-1-90-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 2، شماره 4 - ( 6-1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها
فصلنامه مطالعات باستان شناسی پارسه Parseh Journal of Archaeological Studies
Persian site map - English site map - Created in 0.22 seconds with 30 queries by YEKTAWEB 4568