[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: مقالات در دست انتشار :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
:: سال 2، شماره 3 - ( 3-1397 ) ::
سال 2 شماره 3 صفحات 132-113 برگشت به فهرست نسخه ها
مطالعۀ تطبیقی سبک سفال زرین‌فام شهرهای کاشان و رقه
نسرین بیک‌محمدی1، سید‌هاشم حسینی2، سپیده مرادی‌محتشم3
1- دانشجوی دکتری باستان‌شناسی دانشگاه هنر اصفهان ، beigmohammadi_nasrin@yahoo.com
2- دانشیار دانشگاه نیشابور.
3- دانشجوی کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی‌سینا
چکیده:   (9759 مشاهده)
در قرون 5 و 7 هـ.ق. دگرگونی عظیمی در تمامی هنرها، صنایع و علوم از جمله هنر سفال‌گری اسلامی به‌وجود آمد و به‌حق دورۀ طلایی سفال‌گری بود. سفال‌گران سلجوقی شیوۀ لعاب‌کاری ظروف سفالی را احیا کردند و همچنین پیشرفت سفال زرین‌فام را می‌توان به زمان آنان نسبت داد. کاشان در آغاز سدۀ هفتم  هـ.ق. یکی از مراکز عمدۀ سفالینه شد و به‌مدت چندین دهه ظروفی را تولید کرد که فنی دقیق و ظریف داشتند. شواهد مکتوب و کاوش‌های باستان‌شناسی دربارۀ اهمیت کاشان در این زمینه شکی باقی نمی‌گذارد؛ چنان‌که واژۀ کاشی نیز نام خود را از کاشان گرفته است. تقریباً همزمان با ایران، رقه در سوریه تحت حکومت ایوبیان به یکی از مراکز مهم تولید ظروف سفالین و آثار هنری ظریف تبدیل شد. آثار رقه و کاشان به‌قدری به هم شبیه هستند که گاه تشخیص آن‌ها از هم دشوار است. هدف از این مقاله مشخص‌کردن شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود بین دو سبک سفال کاشان و رقه و در نهایت مشخص‌کردن تأثیر و‌ تأثر بین این دو سبک است. در این راستا سعی شده است در این جستار به پرسش‌های زیر پاسخ داده شود: چه مشابهت‌ها و تفاوت‌هایی بین این دو سبک سفالی وجود دارد؟ وضعیت تأخر و تقدم دو سبک سفالی نسبت به یکدیگر چگونه است؟ روش پژوهش در این مقاله بر اساس روش توصیفی و تحلیلی بوده و از منابع کتابخانه‌ای در جهت تبیین موضوع استفاده شده است. با بررسی آثار سبک سفال زرین‌فام شهرهای کاشان و رقه  می‌توان به نوعی سبک تلفیقی دست پیدا کرد که تحت‌تأثیر هنر سفال‌گری ایران قرار دارد و به‌نظر می‌رسد که سبک سفالی کاشان غالب بوده و سفال‌گران کاشانی توانسته‌اند بسیاری از شیوه‌ها و هنرهای تزئینی خود را به رقه منتقل کنند.  
واژه‌های کلیدی: سلجوقیان، ایوبیان، سفال زرین‌فام، سبک کاشان، سبک رقه.
متن کامل [PDF 1315 kb]   (2882 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي باستان‌شناسی
دریافت: 1397/5/1 | پذیرش: 1397/5/1 | انتشار: 1397/5/1
فهرست منابع
1. - اتینگهاوزن، ریچارد و گرابر، الگ (1387). هنر و معماری اسلامی1. ترجمۀ دکتر یعقوب آژند، تهران: انتشارات سمت.
2. - اکبری، تیمور (1392). «تحلیل باستان‌شناختی از سفال‌های زرین‌فام کاشان». همایش ملی باستان‌شناسی ایران، دستاوردها، فرصت‌ها و آسیب‌ها، دانشگاه هنر بیرجند.
3. - البهنسی، عفیف (1378). هنر اسلامی. ترجمۀ محمود پور‌آقاسی، تهران: انتشارات سورۀ مهر.
4. - اوزون‌چارشی‌لی، اسماعیل‌حقی (١٣٦٨). تاریخ عثمانی. جلد اول، از تشکیل دولت عثمانی تافتح استانبول. ترجمۀ ایرج نوبخت، تهران: نشر کیهان.
5. - بویل، جی. آ (1390). تاریخ ایران کمبریج. جلد ٥. ترجمۀ حسن انوشه، تهران: انتشارات امیرکبیر.
6. - پوپ، آرتور اپهام (1389). شاهکارهای هنر ایران. ترجمۀ پرویز ناتل‌خانلری، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
7. - خلیلی، ناصر و گروبه، ارنست (۱۳۸۴). سفال اسلامی. جلد 7. ترجمۀ فرناز حائری، تهران: انتشارات کارنگ.
8. - دانشمند، شهلا (1367). «بررسی نقوش دورۀ سلجوقی». پایان‌نامۀ کارشناسی ارتباط‌تصویری. دانشگاه تهران.
9. - رایس، دیوید تالبوت (1386). هنر اسلامی. ترجمۀ ماه‌ملک بهار، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
10. - رفیعی، لیلی (1378). سفال ایران از دوران پیش‌از‌تاریخ تا عصر‌حاضر. تهران: انتشارات یساولی.
11. - سعادت‌میرقدیم، سیده‎نرگس و چیت‌سازیان، امیرحسین (1392). «تعامل شعر با تکنیک‎های ساخت سفالینه‌های دورۀ اسلامی کاشان». پژوهش‌نامه کاشان، شمارۀ 10. صص: 145-122.
12. - عرب‌بیگی، ابولفضل و اکبری، عباس (1395). «منشأ نقوش کاشی‌های کاخ قباد‌آباد ترکیه با نگاهی تطبیقی به آثار ایران و سوریه». فصلنامۀ نگره، شمارۀ 39. صص: 59-46.
13. - قاسمی، مریم، براتی، بهاره و زارعی، احسان (1394). «انواع آرایه‌های تزئینی در سفال‌های ایوبیان، مطالعۀ موردی: سفال‌های رقه موجود در موزۀ متروپلیتن». دو فصلنامۀ سفالینه، شماره 3. صص: 50-39.
14. - کامبخش‌فرد، سیف‌الله (1379). سفال و سفالگری در ایران از نوسنگی تا دوران معاصر، تهران: نشر ققنوس.
15. - گروبه، ارنست (1384). سفال اسلامی. ترجمۀ فرناز حائری، تهران: انتشارات کارنگ.
16. - نیکخواه، هانیه و شیخ‌مهدی، علی (1389). «رهیافتی به سیاست‌های فرهنگی ایلخانان در سدۀ سیزدهم/ هفتم در واکاوی نقوش سفال‌های زرین‌فام ایران». دو فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، پاییز و زمستان 1389. شمارۀ سیزدهم. صص: 129-109.
17. - واتسون، الیور (1382). سفال زرین‌فام ایران. ترجمۀ شکوه ذاکری، تهران: نشر سروش.
19. - Akbari, T. (2013). “Archaeological Analysis from Lusterware of Kashan”, National archaeological conference of Iran, achievements, opportunities, and injuries, Iran, Birjand: Art University.
20. - Albehensi, A. (1999). Islamic Art, Translate by Mahmood Por Aghasi, Tehran: Press of Soreh Mehr.
21. - Arab Beygi, A. & Akbari, A. (2016). “The origin of the motifs on Kubad Abad Palace’s tiles in Turkey with a comparative study of Iranian and Syrian works”, Negereh Journal, Vol. 11, No. 39, P.P. 46-59.
22. - Bloom, J. (1975). Reqqa Ceramics of the freer Gallery of Art, Washington D.C, Michigan: Ann Arbor University of Michigan.
23. - Boil, G. A. (2011). The Cambridge History of Iran, Translate by: Hasan Anosheh, Tehran: Press of Amir Kabir.
24. - Charshili, O. & Hagi, E. (1990). Ottoman History, Translate by: Iraj Nobakht, Tehran: Keyhan press.
25. - Chatfield Pier, G. (1909). Pottery of the Near East, G. P. Putnams Sons, New York and London, The Knickerbocker press.
26. - Daneshmand, S. (1989). “A Survey of Motifs of Seljuk Period”, M.A. Thesis, Tehran: Tehran University.
27. - Dimand, M. S. (1957). The Horace Havemayer Bequest of Iaslam Art, New York: Metropolitan Museum of Art Bulletin.
28. - Ettinghausen, R. & Grabar, O. (2008). The Art and Architectur of Islam (1), Translate by: Yaghoob Azhand, Tehran: Samt press.
29. - Gasemi, M. & Barati, B. & Zarei, E. (2015). “A variety of decorative artifacts in Ayyubid Pottery, Case Study: Raqqa Pottery in the Metropolitan Museum”, Sofalineh Journal, No. 3, P.P. 39-50.
30. - Grube, E. J. (1963). “Reqqa ceramics in der samlung des s (Metropolitan Museum in New York”, Journal of Kunst des Orient, Vol. 4, P.P. 43-78.
31. - Grube, E. J. (1995). Cobalt and Lustre the First Centuries of Islamic Pottery. London: Published by Oxford.
32. - Kambakh Fard, S. (2000). Pottery and Pottery-Making in Iran from Neolithic to Contemporary Period, Tehran: Gognos press.
33. - Khalili, N. & Grobe, E. (2005). Islamic Pottery, Translate by: Farnaz Heri, Tehran: Karang press.
34. - Madina, M. J. (2006). Raqqa Revisited Ceramics of Ayyubid Syria, The metropolitan Museum of Art, New York: Yale University Press.
35. - Mason, R. B. (1995). “New Looks at Old Pots: Results of Recent Multidisciplinary Studies of Glazed Ceramics from the Islamic World”, Muqarnas, Vol. 12, P.P. 1-10.
36. - Nik Khah, H. & Khazai, M. & Hatam, G. A. & Nistani, J. (2011). “Reflection of Configuration of two Social Phenomena on luster Ceramics in Seljuk Era (The Appearance of Middle Class and Popular Art)”, Journal of Pejuhesh Nameh Anjoman-e Iraniye Tarikh, Vol. 3, No. 9, P.P. 107-125.
37. - Nik Khah, H. & Sheikh Mahdi, A. (2010). “The Study of Cultural Policies Illkhanids in the Thirteenth Century in survey Motifs of Lusterware of Iran”, Journal of Islamic Art Studies, No.13, P.P. 109-129.
38. - Pope, A. O. (2010). Mesterpieces of Persian Art, Translate by: Parviz Natel Khanlari, Tehran: Press of Scientific and Cultural.
39. - Poulsen, V. (1957). Hama: Les verreries et poteries médiévales, Copenhague: Nationalmuseet.
40. - Rafii, L. (1999). The Pottery of Iran from Prehistoric Era to Contemporary Period, Tehran: Yasaveli press.
41. - Rice, D. T. (2007). Islamic Art, Translate by: Mah Malek Bahar, Tehran: Press of Scientific and Cultural.
42. - Saadat Mirghadim, S. N. & Chit Sazyan, A. H. (2013). “The Connection between Poetry and Kāshān’s Art of Pottery in Islamic Period”, Journal of Kashan Shenakht, No. 10, P.P. 122-145.
43. - Tabbaa, Y. (1987). “Bronze Shapes in Iranian Ceramics of the Twelfth and Thirteenth Centuries”, Archnet Journal, Vol. 4. P.P. 98-113.
44. - Watson, O. (1975). “Persian Lustre ware from the 14th to the 19th Centuries”, LeMonde Iranien et L’Islam, Paris, Vol: 3, P. 46.
45. - Watson, O. (2003). Persian Luster ware, Translate by: Shokoh Zakeri, Tehran: Sorosh press.
46. - www.ashmolean.org
47. - www.britishmuseum.org
48. - www.brooklynmuseum.org
49. - www.ceramopolis.com
50. - www.chiristies.com
51. - www.collections.lacma.org
52. - www.fotografia.islamoriente.com
53. - www.freersackler.si.edu
54. - www.harvardartmuseums.org
55. - www.honolulumuseum.org
56. - www.imj.org.i
57. - www.metmuseum.org
58. - www.mfah.org
59. - www.sothebys.com
60. - www.vam.ac.uk/museum/art-design
61. - www.wikimedia.com
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Beyk Mohammadi N, Hosseyni S H, Moradi Mohtasham S. The Comparative Study of Lusterware Style of Kashan and Raqqa. Parseh J Archaeol Stud 2018; 2 (3) :113-132
URL: http://journal.richt.ir/mbp/article-1-62-fa.html

بیک‌محمدی نسرین، حسینی سید‌هاشم، مرادی‌محتشم سپیده. مطالعۀ تطبیقی سبک سفال زرین‌فام شهرهای کاشان و رقه. مطالعات باستان شناسی پارسه 1397; 2 (3) :132-113

URL: http://journal.richt.ir/mbp/article-1-62-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 2، شماره 3 - ( 3-1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها
فصلنامه مطالعات باستان شناسی پارسه Parseh Journal of Archaeological Studies
Persian site map - English site map - Created in 0.21 seconds with 30 queries by YEKTAWEB 4538