[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: مقالات در دست انتشار :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
:: سال 1، شماره 2 - ( 12-1396 ) ::
سال 1 شماره 2 صفحات 114-105 برگشت به فهرست نسخه ها
لـــور، تثبیـت ایلخـانـان
حمیدرضا صفا‌کیش1، همایون حاتمیان2
1- استادیار گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
2- دانشجوی دکتری تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز ، h550bc@yahoo.com
چکیده:   (7770 مشاهده)
تاکنون پژوهش‌های دامنه‌داری در زمینۀ چگونگی رویارویی ایلخانان مغول و پایان‌دادن به کار عباسیان و اسماعیلیان صورت‌گرفته است اما هنوز زوایای ناگفتۀ بسیاری نزد مورخان و محققان وجود دارد. آنچه مقرر است در این نوشتار بررسی شود زاویه‌ای متفاوت برگرفته از این پرسش است که آیا بخشی از رویارویی نظامی ایلخانان با عباسیان و اسماعیلیان در نقاطی رخ‌داده که به دور از برد پژوهشی مورخان و در پس پردۀ تاریک مانده باشد؟ نخستین فرضیه‌ای که به ذهن متبادر می‌شود آن ‌است ‌که سیاست تسخیر یا خرید قلعه‌های متعدد و نفوذ در کوهستان‌های مختلف توسط اسماعیلیان و همچنین یا‌فتن راه‌های نزدیک برای نفوذ به بغداد توسط ایلخانان، جدال ایلخانان با اسماعیلیان و عباسیان را به کوهستان زاگرس جنوب‌غرب نیز کشانده باشد. براساس شواهدی که در دست داریم حکومت‌های محلی قرون 5 و 6 هـ.ق. به‌شدت از آدمکشی‌های کوهستانیان اسماعیلی ترس داشتند. یکی از مناطقی که موقعیت مناسبی برای اسماعیلیان بود، کوهستان‌های شمال شهر لور1 بود که از طریق گذرگاه مهمی می‌توانست به بغداد وصل شود. این گذرگاه استراتژیک توانسته است مرکز ثقل سه دشمن دیرین باشد. ایلخانان بنا‌بر اسناد مغولی این‌بار هدف‌شان تنها نابود‌ کردن مناطق و تاراج نبود، بلکه آمده بودند تا در آسیای‌غربی پیروزی‌های درخشانی به‌دست آورند، زیرا ده سال بود که قلمرو آنان در این سمت توسعه نیافته بود. وضع مغولان چنان متزلزل بود که پیوسته از دربار قاآن استمداد می‌جستند و درخواست برچیدن حکومت خلفای بغداد و اسماعیلیه را داشتند. بر این اساس این‌بار با برنامه و نقشه‌های از قبل طراحی‌شده وارد ایران شده بودند. از طریق گذرگاه جنوب‌غرب شهر لور، هلاکو در دسامبر 1257م./655هـ.ق. نبرد علیه خلفای بغداد را آغاز کرد و در دهم فوریه سال 1258م./656 هـ.ق. وارد بغداد شد. براساس اسناد و نقشه‌های ارائه‌شده در این مقاله، شهر لور به‌عنوان یک مرکز استراتژیک نقش مؤثری در غلبۀ ایلخانان بر دو دشمن دیرینه آن‌ها داشته است. مقالۀ حاضر پس از بررسی و اثبات شهر لور، به اهمیت سیاسی نظامی این شهر در رویارویی ایلخانان با عباسیان و اسماعیلیان می‌پردازد. شیوۀ کار بر‌اساس جمع‌آوری شواهد از اسناد باستان‌شناسی و کتاب‌های معتبر تاریخی و تحلیل و نتیجه‌گیری از آن‌هاست.
واژه‌های کلیدی: ایلخانیان، تزئینات گچ‌بری، نقوش تزئینی، امام‌زاده فضل‌بن‌سهل آوه.
متن کامل [PDF 746 kb]   (794 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي باستان‌شناسی
دریافت: 1397/2/19 | پذیرش: 1397/2/19 | انتشار: 1397/2/19
فهرست منابع
1. - آبادی، باویل (1357). ظرائف و طرائف یا مضاف و منسوب‎های شهر‌های اسلامی و پیرامون. تبریز: انتشارات انجمن، استادان زبان و ادبیات فارسی.
2. - ابن‌حوقل (1366). سفرنامه‌های حوقل. ترجمه و توضیح: جعفر شعار، تهران: انتشارات امیرکبیر.
3. - اشپولر، برتولد (1386). تاریخ مغول در ایران. ترجمۀ محمود میر‌آفتاب، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
4. - اصطخری، ابوالسحق‌ابراهیم (1347). المسالک الممالک. به‌کوشش: ایرج افشار، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
5. - اقبال‌آشتیانی، عباس (1384). تاریخ مغول (از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری). تهران: انتشارات امیر‌کبیر.
6. - اکبری، حسن. مراد‌سلطان، محمد‌شریف. میراسکندری، سیدمحمود و کرمی، حمیدرضا (1394). «سازه‌آبی لور اندیمشک، یادگاری برجامانده از دوران ایلخانی». مجلۀ باغ‌نظر. دورۀ 12. شمارۀ پیاپی 33. صص: 68-59.
7. - بدوانی، عبدالقادر (1379). منتخب‌التواریخ. به‌تصحیح: مولوی‌احمد‌صاحب، تهران: انتشارات انجمن آثار و مفاخر ملی.
8. - پیگولوسکایا، ن. و و همکاران (1354). تاریخ ایران. ترجمۀ کریم کشاورز، تهران: انتشارات پیام.
9. - تبریزی، محمد‌حسین بن‌خلف (1362). برهان قاطع. تهران:انتشارات امیر کبیر.
10. - جمعی از خاورشناسان فرانسوی (1392). تمدن ایرانی. ترجمۀ عیسی بهنام، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
11. - حافظ‌ ابرو (1378). جغرافیای حافظ‌ابرو. مقدمه، تصحیح و تحقیق: صادق سجادی، تهران: انتشارات میراث مکتوب.
12. - سگوند، اردشیر (1385). «لور، شهری که تنها نامی از آن برجاست». مجلۀ حافظ. نیمۀ دوم مرداد 1385. شمارۀ پیاپی 33. صص: 45-43.
13. - دوبد، کلمنت‌آگوستوس‌بارون (1371). سفرنامۀ لرستان و خوزستان. ترجمۀ محمد‌حسین آریا، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
14. - زرین‌کوب، عبدالحسین (1390). روزگاران. تهران: انتشارات سخن.
15. - راولینسون، سر‌هنری (1362). سفرنامۀ راولینسون (گذر از زهاب به خوزستان). ترجمۀ سکندر امان‌الهی‌بهاروند، تهران: انتشارات آگاه.
16. - رو، ژرژ (1381). عراق باستان. ترجمۀ عبدالرضا (هوشنگ) مهدوی، تهران: نشر پیکان.
17. - مستوفی، حمدالله (1364). تاریخ گزیده. به‌اهتمام: عبدالحسین نوایی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
18. - مقدسی، احمد (1361). احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم. ترجمۀ علینقی متروی، تهران: انتشارات شرکت مؤلفان و مترجمان ایران.
19. - مرتضوی، منوچهر (1371). مسائل عصر ایلخانان. جلد1، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
20. - ویلسون، سرآرنولد (1363). سفرنامه یا تاریخ سیاسی و اقتصادی جنوب‌غربی ایران. ترجمه و تلخیص حسین سعادت‌نوری، تهران: وحید. چاپ دوم.
21. - هال، مری (1380). امپراتوری مغول. ترجمۀ نادر میرسعیدی، تهران: انتشارات ققنوس.
23. - Abadi, B. (1979). Zaref va Taraef or attributes of Islamic cities and surrounding areas. Tabriz: Press of Anjoman Farsi.
24. - Akbari, H. & Morad Soltan, M. S. & Mirskandari, S. M. & Karami, H. R. (2015). “Watery structure of Lur in Andimeshk, memorial stayed from Ilkhanids period”. Journal of Bagh Nazar, Vol. 12, No. 33, P.P. 59-68.
25. - Badvani, A. (2000). Montakhab altavarikh. To effort of Molavi Ahmad Saheb. Tehran: Press of Anjoman Asar Va Mafakher.
26. - Dobed, K. A. B. (1992). Travelogue of Lorestan and Khuzestan. Translate by Mohamad Hoseyn Aria.
27. - Eghbal Ashtyani, A. (2005). History of Mughal (from the Genghis attack to formation of the Timurid government). Tehran: Amir Kabir press.
28. - Eshpoler, B. (2007). History of Mughal in Iran. Translate by Mahmood Miaaftab. Tehran: Scientific and cultural press.
29. - Estakhri, A. (1962). Masalek Va Mamalek. To effort of Iraj Afshar. Tehran: Bongah Tarjomeh Va Nashr Ketab press.
30. - Group of French Orientalists. (2013). Iranian civilization. Translate by Eisa Behnam. Tehran: Scientific and cultural press.
31. - Hafez Abrou. (1999). Geography of Hafez Abrou. To effort of Sadegh Sajjadi. Press of Miras Maktob.
32. - Hal, M. (2001). Mogul Empire. Translate by Nader Mirsaadi. Tehran: Phoenix press.
33. - Ibn Hoghel. (1988). Travelogue of Ibn Hoghel. Translate by Jaafar Shoar. Tehran: Amir Kabir press.
34. - Maghdasi, A. (1983). Ahsan Altaghasim Fi Maarefat Alaghlim. Translate by Ali Naghi Metravi. Press of Moalefan Va Motarjeman Iran.
35. - Mortazavi, M. (1992). Issues of Qajar Age. Tehran: Press of Markaz Nashr Daneshgahi.
36. - Mostofi, H. (1986). Tarikh Gozideh. To effort of Abdolhoseyn Navaii. Tehran: Amir Kabir press.
37. - Pigoloskaya, N. (1976). History of Iran. Translate by Karim Keshavarz. Tehran: Payam press.
38. - Raorinsen, S. H. (1984). Travelogue of Raorinsen. Translate by Sekandar Aman Allahi Baharvand. Tehran: Agah press.
39. - Row, Z. (2002). Ancient Iraq. Translate by Abdoreza (Hoshang) Mahdavi. Tehran: Peykan press.
40. - Saqvand, A. (2006). “Lur, city that is only name it remains”. Joyrnal of Hafez, No. 33, P.P. 43-45.
41. - Tabrizi, M. H. (1984). Borhan Ghate. Tehran: Amir Kabir press.
42. - Zarinkob, A. (2011). Rozegaran. Tehran: Sokhan press.
43. - Vilson, A. (1985). Travelogue Or political and economic history of Southwestern Iran. Translate by Hoseyn Saadat Nori. Tehran: Vahid press.
44. - (www.google.com/maps).
45. - (www.khuznews.ir).
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Safakish H, Hatamian H. Lur, Consolidation of Ilkhanids. Parseh J Archaeol Stud 2018; 1 (2) :105-114
URL: http://journal.richt.ir/mbp/article-1-40-fa.html

صفا‌کیش حمیدرضا، حاتمیان همایون. لـــور، تثبیـت ایلخـانـان. مطالعات باستان شناسی پارسه. 1396; 1 (2) :105-114

URL: http://journal.richt.ir/mbp/article-1-40-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 1، شماره 2 - ( 12-1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها
فصلنامه مطالعات باستان شناسی پارسه Parseh Journal of Archaeological Studies
Persian site map - English site map - Created in 0.23 seconds with 30 queries by YEKTAWEB 4568