بخش زیادی از کشور ایران در شمول مناطق گرم و خشکی است که در آن تهیۀ آب گوارا در فصل های گرم سال همواره دشوار بوده است. معماران برای رفع معضل مردم این مناطق، یخچال های سنتی را ابداع کرده اند. هندسه یکی از عوامل اثرگذار در طراحی فرم این یخچال هاست. بررسی و گونه شناسی هندسی یخچال ها در حفظ و نگهداری این عنصر معماری مؤثر است. بر اساس بررسی های صورت گرفته، پژوهشی دربارۀ جایگاه هندسه در گونه شناسی فرم عناصر یخچال های استان کرمان ( به خصوص گنبد آن ها(  انجام نشده است. در این پژوهش سعی شده است برای نخستین بار به جایگاه هندسه در فرم و شکل گنبد یخچال های استان کرمان پرداخته شود. این مقاله بر اساس مطالعات کتابخانه ای و میدانی نوشته شده و روشِ تحقیق آن، تحلیلی  توصیفی است. نویسندگان این مقاله با هدف بازخوانی ویژگی هندسی )پلان و نما(  گنبد یخچال های کرمان سعی کرده اند عوامل مؤثر در شکل گیری فرم آن­ها را بررسی و تحلیل کنند. با توجه به یافته­های این تحقیق مشخص شد که محل قرارگیری گنبد متأثر از عوامل جغرافیایی به خصوص زاویۀ تابش خورشید در محل ساخت یخچال و همچنین ایستایی دیوار سایه انداز است. ابعاد دهانۀ گنبد بر شکل آن و کیفیتِ پله های ورودی به مخزن اثرگذار است.  در یخچال های کوچک تر گنبد از فرم رُک و پله های ورودی مخزن به صورت مستقیم است و در یخچال های بزرگ تر، فرم گنبد به صورت پلکانی و پله های ورودی مخزن مدور است.