دوره 3، شماره 1 - ( بهار و تابستان 1399 )                   جلد 3 شماره 1 صفحات 53-44 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Karimian Sardashti N. A Historical Document and Manuscript Written by Mulla Khezr Ravāri Hawraman. Cult Herit Rec Stud. 2020; 3 (1) :44-53
URL: http://chrs.richt.ir/article-3-315-fa.html
کریمیان سردشتی نادر. سند و دست‌نوشته‌ای تاریخی از ملا خضر رواری هورامانی. مطالعات اسناد میراث فرهنگی. 1399; 3 (1) :53-44

URL: http://chrs.richt.ir/article-3-315-fa.html

سند و دست‌نوشته‌ای تاریخی از ملا خضر رواری هورامانی
نادر کریمیان سردشتی*
استادیار، گروه کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران ، Nk_sardashti@yahoo.com
چکیده:   (1770 مشاهده)
ملا خضر رواری،  (۱۲۰۵- ۱۱۳۸ق) عالم، فاضل، شاعر، سخنور و نویسندۀ شهیر هورامانی، شاگرد برجستۀ علامه شیخ وسیم (اول) تختی مردوخی است و تألیفات و آثار فراوانی در ادبیات عربی و کُردی دارد. ازآنجاکه میان کردها به ملاخدر رواری شهرت دارد، در این مقاله به نام و نشان شایع و رایج وی استناد می‌شود. از این دانشمند دست‌نوشته‌ای به خط خودش برجای مانده است که از نظر تاریخی و ادبی و حقوقی ارزش فراوان دارد. این سند در اصل مبایعه‌نامه‌ای بین سبحان وردی بیگ و محمدیوسف سلطان است که از سلاطین و مشاهیر دیار هورامان در دورۀ افشاریه و زندیه بودند. موضوع معامله، فروش اراضی «مِلَه‌وَز» و «کرّآوا» از سوی سبحان وردی بیگ به محمدیوسف سلطان هورامی است که با خط و نظارت ملاخضر رواری و تأیید برخی مشاهیر منطقۀ هورامان و کردستان همراه بوده است. نظر به اینکه این سند با قلم و امضا و مهر یکی از علمای برجسته خطۀ کردستان تحریر شده و بخشی از تاریخ منطقه را روشن می‌سازد، از نظر تاریخی و ادبی درخور بررسی است. این سند به سال ۱۲۰۰ ه.ق (پنج سال پیش از مرگ ملاخدر رواری) و هم‌زمان با دورۀ حکومت خسروخان اردلان نگاشته شده که مصادف با سال پیروزی خسروخان بر سپاه جعفرخان زند (در سال ۱۲۰۰ هجری قمری) است. در این جستار ضمن گزارش اصل سند، نام مشاهیر و اَعلام متن و اصطلاحات فقهی و حقوقی شرح و توضیح داده شده است.
واژه‌های کلیدی: تاریخ کردستان، تاریخ هورامان، ملاخضر رودباری (ملاخدر رواری)، محمدیوسف سلطان، سبحان ویردی بیگ، سند دست‌نوشته حقوقی.
متن کامل [PDF 1861 kb]   (529 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: میراث ایران
دریافت: 1398/3/11 | پذیرش: 1398/5/23 | انتشار: 1399/1/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.