دوره 40، شماره 1 - ( بهار 1398 )                   جلد 40 شماره 1 صفحات 88-76 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Solat F, Zahedi F. Parthian and Greek Names Used for the Historical Site "Naqsh-e Rostam" in the Early Sassanid Period Based on the Text of the Inscription of Shapur on the Kaʿba of Zoroaster. Athar 2019; 40 (1) :76-88
URL: http://athar.richt.ir/article-2-427-fa.html
صولت فرهاد، زاهدی فرح. نام اشکانی و یونانی محوطه تاریخی «نقش رستم» بر اساس متن کتیبه شاپور بر کعبه زرتشت. فصلنامه علمی اثر. 1398; 40 (1) :76-88

URL: http://athar.richt.ir/article-2-427-fa.html

نام اشکانی و یونانی محوطه تاریخی «نقش رستم» بر اساس متن کتیبه شاپور بر کعبه زرتشت
فرهاد صولت1، فرح زاهدی2
1- دانشجوی دکترای فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی ، تهران، ایران
2- استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران، عضو هیئت‌علمی کتابخانه ملی ایران ، zahediut@gmail.com
چکیده:   (3177 مشاهده)
کتیبه شاپور اول ساسانی بر دیواره بنای معروف به «کعبه زرتشت» واقع در محوطه تاریخی نقش رستم استان فارس بی‌تردید یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مستندات تاریخی اوایل سلسله ساسانی در ایران است. این سنگ‌نوشته به سه خط و زبان اشکانی، فارسی میانه (پهلوی ساسانی) و یونانی، بر سه دیواره ساختمان کعبه زرتشت حک شده است. از زمان حفاری محوطه نقش رستم و خارج‌کردن این سنگ‌نوشته از زمین، دانشمندان بارها به بررسی آن پرداخته و نکاتی گران‌بها درباره وضعیت جغرافیایی، سیاسی، فرهنگی و نظامی دوره سلطنت شاپور از آن استخراج کرده‌اند. با بررسی دقیق‌تر این کتیبه، به نظر می‌رسد می‌توان یافته‌های جدیدی از این سنگ‌نوشته ارزشمند به‌ دست آورد که محققان هنوز به آن توجهی نکرده‌اند. در پژوهش حاضر، با دلایل منطقی برای واژه nibušt در کتیبه شاپور بر کعبه زرتشت، که بسیاری از محققان را با خطا مواجه کرده است، معنای دقیق‌تری ارائه شده است؛ بدین‌ترتیب که واژه اشکانی nibušt اسم خاص و منطبق با اصطلاح «دژنبشت/ دزنفشت» در متون فارسی، عربی و زرتشتی است و احتمالاً نامی به شمار می‌آید که در اوایل دوره ساسانی برای مجموعه تاریخی «نقش رستم» کاربرد داشته است.
واژه‌های کلیدی: دزنبشت، دژنبشت، کتیبه شاپور، کعبه زرتشت، نقش رستم
متن کامل [PDF 970 kb]   (1578 دریافت)    
بخشی از مولاژ تحریر اشکانی کتیبه شاپور، واژه nibušt (حرف‌نویسی: npwšt) در قاب سیاه مشخص شده است
بخشی از مولاژ تحریر اشکانی کتیبه شاپور، واژه nibušt  (حرف‌نویسی: npwšt) در قاب سیاه
(حق کپی رایت این عکس صرفا در اختیار نویسندگان است)

نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: مختلف
دریافت: 1397/6/19 | پذیرش: 1397/11/10 | انتشار: 1398/1/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.